Praat je te vaak over jezelf? Zo stel je échte goede vragen met Elke Wiss van Socrates op Sneakers

Elke Wiss is auteur van Socrates op Sneakers en eigenaar van de Denksmederij. Elke spreekt, schrijft en denkt maar heeft ook talent voor business, iets dat niet vanzelfsprekend is voor een filosoof. Wij spraken Elke over de kracht van vragen stellen, een tool die ondernemers beter en vaker in kunnen zetten. Ook deelt ze met ons haar eigen reis als ondernemer.

Elke is van jongs af aan een dromer en ook erg nieuwsgierig. Ze stelde altijd al ontzettend veel vragen en het viel haar op dat niet iedereen dat deed. De aanleiding voor Elke om een boek te schrijven over vragen stellen was om de kunst van het vragen stellen laagdrempelig en toegankelijk te maken voor iedereen. Haar boek kreeg de titel Socrates op Sneakers en steeg tot nummer 1 op de bestseller Top 100 van Managementboek. In het boek beschrijft ze hoe wij van Socrates de kunst van het vragen stellen kunnen leren. Elke: ´We kunnen allemaal wel wat extra filosofische socratische vaardigheden gebruiken, juist ook in onze huis-tuin-en-keuken-gesprekken. Socrates had een hele nieuwsgierige houding en was goed in luisteren. Er zijn nogal wat uitdagingen in onze maatschappij. Ik denk dat het goed is als we daar samen meer diepgaande gesprekken over voeren en dat doe je door meer vragen te stellen en beter naar elkaar te luisteren. We lijken dat allemaal een beetje verleerd.´

The art of shutting up

Waarom we niet zo goed meer zijn in het voeren van diepe gesprekken? Elke: ´Vragen stellen wordt tegenwoordig niet meer zo beloond. Daar zijn verschillende redenen voor. De eerste is fysiek van aard: we maken dopamine aan als we over onszelf praten. Dus over jezelf praten heeft een fysieke beloning. Daar komt bij dat je met een mening eerder scoort dan door het stellen van een vraag. Bijvoorbeeld in vergaderingen. Dan wordt het stellen van een vraag eerder als lastig gezien dan als een toevoeging.´

Vragen stellen is dus niet de makkelijkste weg, leren we van Elke. Maar als we er toch mee aan de slag willen, hoe stel je dan een goede vraag?

Dit zijn Elke´s 3 tips:

• Houd je klep. The art of shutting up is een kunst die we beter moeten leren verstaan. Als iemand iets vertelt, dan gaan we automatisch steeds op zoek naar een haakje in het verhaal van een ander om ons eigen verhaal te vertellen. Zo van: dat herken ik, en dat heb ik zo en zo opgelost. Voor je het weet ga je adviezen spuien. Terwijl veel situaties helemaal niet te vergelijken zijn. Dus beter is het om een extra vraag te stellen. 

• Luister met aandacht voor taal.´Bij ons op de afdeling is het een chaos´. Wat hoor je als iemand dat zegt? Denk je meteen: bij ons ook want… Of vraag je door wat voor diegene chaos is? Bedenk altijd: wat zegt iemand letterlijk en wat impliceert dat. Welk denken zit daarachter? Wat iemand met een bepaald woord associeert is lang niet altijd hetzelfde als jouw associatie.

• Haast? Stel dan juist een vraag! Eén van de redenen dat we minder vragen stellen is omdat we leven onder tijdsdruk. Het advies van Elke is, dat juist wanneer er minder tijd is, een extra vraag te stellen. Zo neem je weloverwogen beslissingen, die je op lange termijn tijd schelen. 

Kritisch en creatief denken als ondernemer

Elke is behalve boekenschrijver zelf ook ondernemer. Vanuit Drenthe runt zij de Denksmederij, een trainingsbureau voor praktische filosofie waar ze mensen uitdaagt om kritisch en creatief te denken en buiten hun eigen koker te kijken. Dat doet ze via lezingen, workshops en trainingen. In company, maar ze daagt ook graag ondernemers uit. Want juist het ondernemerschap daagt je uit om jezelf constant te bevragen. Elke: ´Wie ben ik? Wie wil ik zijn? Wat is mijn missie? Wat is mijn plek in de wereld? Hoe denk ik over leidinggeven? Je komt er niet onderuit om deze vragen aan jezelf te stellen. Ondernemer zijn is een grote persoonlijke ontwikkelingsreis. ´ 

Elke heeft inmiddels een team van trainers en personen die haar ondersteunen qua office management. In het leiding geven mag ik leren om nog meer op mijn strepen te staan,´ vertelt Elke. ´Strenger durven zijn, want het duurt nog te lang voordat ik zeg als iets me niet zint. Bijvoorbeeld als zaken te laat worden opgepakt, of als er spelfouten worden gemaakt. Dan denk ik: daar moet ik echt wat meer bovenop gaan zitten.´ 

Ze is blij dat het haar lukt om de ZZP´ers die voor haar in opdracht werken aan het bedrijf te blijven binden. Elke: ´Ik denk vaak na over de vraag: wat bied ik nou extra aan mijn medewerkers waardoor ze loyaal blijven? Om te beginnen betaal ik ze goed, en werken ze voor leuke en gemotiveerde klanten. Daarnaast beloon ik ze door mijn winstuitkering met ze te delen, of via andere incentives. Zo blijven ze blij, betrokken en loyaal.´

Het belang van een goede money mindset 

In het commerciële stuk van de onderneming is Elke gegroeid met vallen en opstaan. Elke: ´In het begin van mijn ondernemerschap deed ik maar wat. Dan komt er iets binnen en dacht ik yes! En van wat er overbleef betaalde ik de huur. Dat kon beter, besefte ik. Dus ging ik erover lezen, dingen uitproberen, weer op mijn bek en besefte ik wat ik eigenlijk allemaal nog niet wist. Ik besefte dat ik vaak dacht: ik verdíen niet zoveel geld. Wat er dan gebeurt is dat je het onbewust ook van je afhoudt en je tarieven laag houdt. Inmiddels kijk ik een stuk minder naar de prijzen in de markt, maar bepaal zelf wat ik waard ben.

Boeken als  You Are a Badass at Making Money en The Middle Finger Project hebben mij geholpen om mijn money mindset verder te ontwikkelen. Net als het boek: Profit First van Mike Michalowicz. (Dit boek gaat over je geldstromen op een goede manier managen via een potjessysteem. Dit is ook onze boekentip en je kunt de review van dit boek  beluisteren via Groei.club, onze gratis online academy en community.)

Inmiddels heeft Elke een meer ontspannen manier gevonden om met geld bezig te zijn, ze vindt het nu zelfs leuk en uitdagend. Elke: ´Inmiddels is mijn mening: geld vergroot wat je toch al in je hebt. Je kunt met veel geld ook ontzettend veel goede dingen doen. Zo draag ik standaard 10% af aan goede doelen. Verdien ik meer, dan gaat daar ook meer geld naartoe.´

Elke´s laatste advies aan ondernemers is: durf te falen en te experimenteren. En gun het jezelf om opnieuw te beginnen en weg te gooien. 

Benieuwd naar Elke´s boeken? Haar nieuwste boek heeft de titel: Zij filosofeerden nog lang en gelukkig. Het is een werkboek om samen te filosoferen over onderwerpen als de dood en bezit. Heb jij Socrates op Sneakers nog niet gelezen? Bestel het boek dan hier. Benieuwd naar het podcast gesprek met Elke Wiss? Beluister hier de Groeivoer podcast op Spotify of waar jij je podcasts maar vandaan haalt!